Truyện và Chuyện – Được sử dụng khi nào?
Theo từ điển tiếng Việt, cả Truyện và Chuyện đều là hai từ đúng chính tả. Tuy nhiên, chúng ta nên sử dụng chúng trong những trường hợp cụ thể.
Truyện là gì?
Truyện được hiểu là những tác phẩm văn học, kể về các sự kiện và câu chuyện khác nhau.ở dạng truyện ngắn. Đây là những tác phẩm có bối cảnh, không gian, thời gian, cốt truyện và ý nghĩa hoàn chỉnh.
Ví dụ trong văn bản:
- Những cuốn truyện cổ tích luôn chứa đựng nhiều bài học ý nghĩa.
- Truyện tranh Doremon đã trở thành một phần quan trọng trong trái tim của nhiều người trên thế giới.
Chuyện là gì?
Chuyện dùng để nói về các câu chuyện trong đời sống hàng ngày, ở các lĩnh vực khác nhau như chuyện vui, chuyện đời, chuyện tình, hay chuyện tầm phào.
Ví dụ:
- Những câu chuyện đời thường thường mang lại tiếng cười cho mọi người.
- Sau giờ làm việc, những câu chuyện vui sẽ giúp bạn giải tỏa căng thẳng và mệt mỏi.
Câu truyện hay Câu chuyện?
Đáp án: Câu chuyện là cách diễn đạt chính xác!
Chuyện trò hay Truyện trò?
Đáp án: Chuyện trò là cách diễn đạt chính xác và nên sử dụng trong mọi trường hợp. Nó miêu tả về một cuộc trò chuyện ngắn giữa mọi người hoặc với nhau.
Khi nào nên sử dụng từ Truyện và Chuyện?
Cách sử dụng từ Truyện:
- Khi nói về các hoạt động đọc, viết, xem như đọc truyện, xem truyện, viết truyện…
- Truyện có cấu trúc chặt chẽ, được chọn lọc ngôn ngữ, biểu thị ý nghĩa hoàn chỉnh.
Ví dụ:
- Mỗi tối trước khi đi ngủ, mẹ thường đọc truyện cho tôi.
- Chị Diệp mơ ước trở thành một nhà văn truyện trinh thám tài năng.
Cách sử dụng của Chuyện:
- Khi nói về hoạt động kể, nghe, nói chuyện…
- Những câu chuyện thường không được chọn lọc kỹ càng về ngôn ngữ, không có độ dài hay số lượng cụ thể.
Ví dụ:
- Câu chuyện mà Nguyên vừa kể không thú vị lắm.
- Sau khi nghe chuyện xong, tôi cảm thấy thương bé My quá.
Hãy làm một bài tập nhỏ để hiểu rõ hơn:
Điền Truyện hay Chuyện vào chỗ trống!
Đề bài: Điền từ Truyện hay Chuyện vào chỗ trống dưới đây
Kể (1)…. , phải trung thành với (2)…., phải kể đúng tình tiết của câu (3)….. , các nhân vật có trong (4)…. . Đừng biến giờ kể (5)… thành giờ đọc ….. (6).
Bài làm:
Kể (1) chuyện, phải trung thành với (2) truyện, phải kể đúng tình tiết của câu (3) chuyện, các nhân vật có trong (4) truyện. Đừng biến giờ kể (5) chuyện thành giờ đọc truyện (6).
Hệ quả khi dùng sai từ Truyện và Chuyện
Thông qua những ví dụ trên, chúng ta đã biết cách sử dụng từ Truyện hay Chuyện sao cho hợp lý và phân biệt được chữ “Tr” và “Ch”.
Tuỳ vào từng trường hợp cụ thể mà chúng ta nên sử dụng đúng hoàn cảnh, đúng ngữ pháp. Tránh việc sử dụng sai để không gây hiểu lầm ý nghĩa mà bạn muốn truyền đạt.
Ví dụ 1: “Hàng xóm xung quanh nhà tôi toàn là những camera chạy bằng cơm, cực kỳ nhiều truyện“
-> Phân tích ví dụ:
Truyện là danh từ được sử dụng để chỉ những câu chuyện được viết, đọc, xem… và có độ dài chính xác. Khi sử dụng trong câu trên là hoàn toàn sai.
Từ chính xác ở đây phải là nhiều chuyện, ý chỉ những bà hàng xóm thích soi mói nhà người khác và sau đó truyền tai nhau bằng lời chứ không dựa trên chứng cứ thực tế. Những câu chuyện đó được kể trong lúc nói chuyện, không được lựa chọn kỹ lưỡng và chỉnh chu từ trước.
Ví dụ 2: “Chuyện Doremon là một phần ký ước tuổi thơ của thế hệ 8x, 9x”
-> Phân tích ví dụ:
Chuyện là danh từ dùng để nói về những câu chuyện đời thường được truyền lại qua miệng. Khi dùng để nói về truyện tranh Doremon là hoàn toàn sai. Vì đây là một bộ truyện tranh dài được phê duyệt và chọn lọc kỹ càng trước khi xuất bản.
Từ chính xác phải là Truyện Doremon – một tác phẩm truyện tranh được truyền tải qua hình ảnh và ngôn ngữ viết, có sự lựa chọn và chỉnh chu từ trước và rất phổ biến trên toàn thế giới.
Với những người không hiểu được ý nghĩa của Truyện và Chuyện hoặc hay nhầm lẫn giữa hai từ này, hãy trở thành người thông thái, am hiểu tiếng Việt một cách chính xác và tỉ mỉ nhất.
Xem thêm:
Chúng ta đã hiểu được sự khác biệt giữa Truyện và Chuyện, cũng như cách sử dụng chúng đúng cách. Hãy ghi nhớ và cập nhật thông tin mới nhất tại Tâm sự của Sách để hiểu thêm về các vấn đề thú vị khác.