Tiểu thuyết “Bến Xe” thuộc thể loại ngôn tình và là tác phẩm nổi tiếng nhất của tác giả Thương Thái Vi. Dịch giả nói rằng không cụm từ nào có thể miêu tả cuốn sách này chính xác hơn “chấn động” và “ám ảnh”.
Nếu bạn chưa từng chứng kiến tình yêu cao thượng bất chấp định kiến xã hội và ranh giới sinh tử hoặc chưa hiểu sự tàn nhẫn của số phận, “Bến Xe” của Thương Thái Vi sẽ là tác phẩm phù hợp.
Nhà văn “một tác phẩm” Thương Thái Vi và cuộc sống riêng
Thương Thái Vi là một nhà sáng tác truyện nổi tiếng trên mạng ở Trung Quốc. Thông tin về cô được ghi rõ trong phần tác giả của tiểu thuyết “Bến Xe”.
“Thương Thái Vi sinh ngày 3 tháng 7, thuộc cung Cự Giải. Quê quán ở Cẩm Châu, Liên Ninh, Trung Quốc. Nghề nghiệp: giáo viên. Sở thích: xem World Cup.”
Thông tin ngắn gọn này có phần khác lạ so với những nhà văn khác. Nếu độc giả muốn tìm hiểu thêm, không có thông tin nào khác về đời tư hay sự nghiệp của tác giả. Vì vậy, Thương Thái Vi được coi là một trong những tác giả kín tiếng nhất ở Trung Quốc.
Thương Thái Vi được nhiều độc giả nhắc đến với danh xưng “nhà văn một tác phẩm”, tức chỉ có một tác phẩm nhưng lại vô cùng nổi bật và làm nên tên tuổi của tác giả.
Thực tế, Thương Thái Vi không chỉ viết tiểu thuyết “Bến Xe” mà còn viết nhiều câu chuyện khác như “Cây Bồ Đề”, “Chớp mắt”, “Sinh mạng của anh thuộc về em”. Tuy nhiên, “Bến Xe” là tác phẩm xuất sắc nhất và đã đưa tác giả trở thành người nổi tiếng.
Dù cuốn tiểu thuyết này đã ra đời từ lâu, vị trí của nó trong lòng độc giả vẫn không bị phủ mờ bởi thời gian. Điều này chứng tỏ tài năng của Thương Thái Vi.
Những hình ảnh của trí thức và sự thông tuệ trong tiểu thuyết Bến Xe
“Bến Xe” lấy bối cảnh là trường học với hai nhân vật chính là thầy giáo Chương Ngọc và cô nàng Liễu Địch. Khả năng của hai người được đánh giá cao, có thể coi họ là thiên tài.
Ở năm tuổi, Liễu Địch đã đọc thuộc hai câu thơ trước lòng một học giả. Một năm sau, cô có bài thơ đầu tiên được đăng trên tạp chí và đạt giải nhất trong một cuộc thi viết văn.
Khi lên mười sáu tuổi, cô đỗ vào trường cấp ba trọng điểm với thành tích đứng đầu thành phố và đậu đại học Bắc Kinh với điểm cao nhất tỉnh. Cuộc đời Liễu Địch từ đó gắn với hai chữ “thiên tài”.
Với Chương Ngọc, anh là một người thầy giáo gây chấn động cho học sinh. Ngày đầu đến trường, anh đọc truyền cảm từ đầu đến cuối tản văn “Ánh trăng bên hồ sen” mà tay không cầm sách.
Không những vậy, trước yêu cầu của đám học sinh ngông cuồng, anh còn từ tốn “đọc thuộc” hết quyển sách này đến quyển sách khác và những tác phẩm ít được biết tới cũng được nhắc tên.
“Thầy dường như không phải đối diện với vô số gương mặt sống sờ sờ mà đối diện với sa mạc mênh mông, thậm chí là đêm tối vô tận.” – Liễu Địch
Đúng như dự đoán của Liễu Địch, thầy Chương là người khiếm thị. Anh chỉ có thể đọc thành tiếng những cuốn sách đã in sâu trong đầu và khối lượng sách đó có thể còn nhiều hơn số sách mà hằng ngày người trên thế giới đã đọc.
Dù gặp khó khăn, Chương Ngọc vẫn nỗ lực trong nghề giáo của mình, cách cảm nhận văn học và cách dạy độc đáo đã đưa học trò đến với ngưỡng mới của môn Ngữ Văn. Anh tin rằng giáo dục không phải sự dồn ép và khuôn khổ, mà phải trở thành người khuyến khích học sinh tự thể hiện quan điểm và truyền thụ kiến thức phù hợp nhất.
Ngoài hai nhân vật chính, dàn nhân vật phụ trong “Bến Xe” cũng đóng góp vào thế giới tri thức của cuốn tiểu thuyết. Đó là giáo sư Tô, hiệu trưởng Cao và chàng sinh viên tài hoa Hải Thiên, người xuất bản sách khi mới qua hai mươi và có phần bí ẩn.
Hệ thống nhân vật trong “Bến Xe” khiến bạn đọc bất ngờ. Bạn sẽ không chỉ chứng kiến mối tình đẹp giữa hai nhân vật chính mà còn hiểu thêm về đời sống qua câu chuyện.
Khi số phận đủ tàn nhẫn để vùi dập một cuộc đời tài hoa
Trái ngược với tài năng về văn học, Chương Ngọc lại có vẻ ngoài khác. Mô tả cậu giáo với từ ngữ tạo ra hình ảnh hoàn toàn trái ngược.
“Thần sắc người đàn ông nhợt nhạt, trên gương mặt đó còn có một cặp kính đen cỡ lớn, tựa hồ một chiếc đầu lâu được khảm hai hốc mắt đen sì, mang lại cảm giác u ám, đáng sợ.”
Đọc những dòng miêu tả về ngoại hình của Chương Ngọc, hiếm ai nhận ra anh từng là một chàng trai trẻ, người có đôi mắt sáng, lúc nào cũng rực rỡ niềm tin và hy vọng.
“Ngay từ khi còn nhỏ, tôi đã rất nhạy cảm với màu sắc và ánh sáng, cũng luyện được đôi mắt biết quan sát vạn vật.”
Một đôi mắt biết quan sát dẫn lối cho một tâm hồn biết cảm thụ, Chương Ngọc sở hữu thứ mà bất kỳ người học văn nào cũng ngưỡng mộ. Nhưng giờ đây, đôi mắt ấy trở thành một khía cạnh đối lập, là niềm tiếc nuối của Chương Ngọc.
Với tài năng vượt trội và đam mê văn học, Chương Ngọc dễ dàng trúng tuyển vào khoa Trung Văn của đại học Bắc Kinh. Anh trở thành sinh viên xuất sắc nhất khóa và ghi danh vào một ngôi trường danh giá. Nhưng một tai nạn bất ngờ đã thay đổi tất cả.
Tai nạn để lại dư chấn trong não của Chương Ngọc và cướp đi mạng sống của ba mẹ anh. Sự cố gắng của đội ngũ bác sĩ trong ca phẫu thuật không đem lại nhiều kết quả. Chàng trai trẻ chỉ còn lại bóng tối vĩnh viễn.
Mặc dù gặp khó khăn, Chương Ngọc không bi quan. Anh vẫn nỗ lực tìm bình thường trong cuộc sống, nhưng không ai nhìn thấy sự cố gắng của anh bằng con tim chân thành. Điều này khiến anh trở nên lạnh lùng và vô cảm trước sự giúp đỡ.
Hình ảnh của thầy Chương đưa ra thông điệp tích cực rằng giáo dục không phải là sự ép buộc và giới hạn. Giáo viên phải trở thành người khuyến khích và lắng nghe ý kiến của học sinh, từ đó truyền đạt kiến thức một cách phù hợp nhất.
Ngoài hai nhân vật chính, dàn nhân vật phụ trong “Bến Xe” cũng đóng một vai trò quan trọng. Họ mang đến cho người đọc cái nhìn sâu sắc về thế giới tri thức. Đó là giáo sư Tô, hiệu trưởng Cao và chàng sinh viên tài hoa Hải Thiên, có phần bí ẩn.
Hệ thống nhân vật của “Bến Xe” khắc họa chân thực và tỉ mỉ. Độc giả không chỉ chứng kiến mối tình đẹp của hai nhân vật chính mà còn hiểu thêm một số khía cạnh của đời sống được tác giả gửi gắm trong từng câu chữ.
Bến xe là nơi chờ đợi và tìm thấy
Liễu Địch chăm sóc và lo lắng cho Chương Ngọc bằng một tấm lòng chân thành. Trái tim cô cũng đầy đau đớn khi biết được những gì anh đã trải qua. Nhờ anh, cô biết được cảm giác thực sự tôn kính và sùng bái một người.
Chương Ngọc tin tưởng tuyệt đối vào Liễu Địch. Anh sẵn sàng đặt cược sinh mạng của mình vì cô. Dù không nói ra, nhưng anh luôn bảo vệ cô gái nhỏ ấy.
Những điều trân quý mà hai người dành cho nhau, dù chưa một lần tỏ bày, đã vượt trên ngưỡng tình yêu. Liễu Địch nhận ra, đó là cảm xúc thuần khiết khi hai tâm hồn đã hòa quyện làm một.
Nhưng dù hai tâm hồn không còn khoảng cách, những khác biệt giữa hai cuộc sống vẫn tạo nên một ranh giới. Ranh giới giữa tình yêu và một cái kết hạnh phúc.
Chương Ngọc là thầy còn Liễu Địch là học trò, anh là người thầy mù dạy hợp đồng còn Liễu Địch thì xinh đẹp và tương lai rộng mở. Người trong cuộc không nói nhưng ai cũng biết, người ngoài cuộc không biết nhưng ai cũng nói rằng mối quan hệ này không đơn giản.
Học sinh trong trường trước và sau khi Liễu Địch tốt nghiệp đều truyền tai nhau những lời nói không hay, thậm chí xuyên tạc và xúc phạm sự thuần khiết của Chương Ngọc và Liễu Địch.
“Thầy Chương, thầy bị mù thật sao? Thầy bị mù mà thầy biết nữ sinh nào xinh đẹp nhất trường, sau đó thầy cho người ta làm đại diện của thầy rồi quyến rũ người ta?… Thầy tưởng thầy có thể che mắt thiên hạ hay sao? Lẽ nào thiên hạ cũng đui mù giống thầy? Là một nhà giáo, vậy mà thầy đi dụ dỗ học sinh. Thầy có tư cách gì đứng ở đây nói tôi “đáng xấu hổ?” Thật ra, kẻ đáng xấu hổ nhất là thầy và Liễu Địch. Thầy và chị ta một người dụ dỗ mê hoặc, một người tự nguyện lao vào vòng tay của thầy giáo mình; một kẻ hạ lưu đê tiện còn một kẻ vô liêm sỉ; một kẻ ra vẻ đạo mạo còn một kẻ giả vờ đứng đắn…” – Khiên Khiên
Đó là lời của Khiên Khiên, người bị thầy Chương cho 0 điểm vào bài viết vì cho rằng cô bé đã đạo văn. Điều này chỉ ra rằng tình yêu của Chương Ngọc và Liễu Địch gặp không ít khó khăn.
Trải qua những khó khăn, cuối cùng, hai người không thể cưỡng lại tình yêu của mình. Dù vượt qua được ranh giới xã hội, họ vẫn phải đối mặt với sự phê phán và đánh đồng. Nhưng tình yêu đủ mạnh để chiến thắng trên đấu trường tàn khốc nhất.
Liễu Địch chăm sóc và lo lắng cho Chương Ngọc bằng một tấm lòng chân thành. Trái tim cô cũng đầy đau đớn khi biết được những gì anh đã trải qua. Chương Ngọc dành cho Liễu Địch lòng tin tuyệt đối đến mức có thể dùng sinh mạng để cá cược. Dù không nói nhưng anh luôn tìm cách để bảo vệ cô gái nhỏ ấy.
Những điều trân quý mà hai người dành cho nhau đã vượt trên ngưỡng tình yêu. Để rồi Liễu Địch nhận ra, đó là cảm xúc thuần khiết khi hai tâm hồn đã hòa quyện làm một.
Bến xe là nơi chờ đợi và tìm thấy
Hiểu được ước muốn cống hiến của Chương Ngọc và trân quý năng lực của anh, hiệu trưởng Cao đã tìm cách giúp Chương Ngọc được dạy học ở ngôi trường trọng điểm của thành phố. Đó cũng là sự nhờ vả duy nhất của anh sau khi trở thành người khiếm thị.
Suốt bao năm sống với bóng tối, sự tôn nghiêm và căm ghét thái độ kì thị khiến Chương Ngọc không bao giờ dựa vào ai và cự tuyệt mọi sự giúp đỡ, kể cả từ học sinh của mình. Đối với anh, thà từ chối sự quan tâm chân thành còn hơn chấp nhận sự giúp đỡ xuất phát từ lòng thương hại.
Vì vậy, khoảnh khắc Chương Ngọc chấp nhận để Liễu Địch giúp đỡ mình trong việc dạy học ở trường cũng là khoảnh khắc đầy trân quý trong Bến xe. Nó đã khiến độc giả nhận thấy cánh cửa dẫn đến tâm hồn của anh đã được hé mở, một điểm nhấn sau nhiều năm phủ kín bụi bặm và đầy u ám.
Dù con đường tình yêu có nhiều trở ngại, nhưng không thể ngăn cách hai trái tim đã hòa quyện. Với sự thấu hiểu và chăm sóc của nhau, Chương Ngọc và Liễu Địch đã tìm thấy tình yêu thực sự trong lòng.
Bến xe không chỉ là nơi chờ đợi mà còn là nơi tìm thấy tình yêu đích thực. Hiểu được ước muốn cống hiến của Chương Ngọc và trân quý năng lực của anh, hiệu trưởng Cao đã tìm cách giúp Chương Ngọc được dạy học ở ngôi trường trọng điểm của thành phố mà mình chịu trách nhiệm lớn nhất. Đó cũng là sự nhờ vả duy nhất của anh sau khi trở thành người khiếm thị.
Suốt bao năm sống với bóng tối, sự tôn nghiêm và căm ghét thái độ kì thị khiến Chương Ngọc không bao giờ dựa vào ai và cự tuyệt mọi sự giúp đỡ, kể cả từ học sinh của mình. Đối với anh, thà từ chối sự quan tâm chân thành còn hơn chấp nhận sự giúp đỡ xuất phát từ lòng thương hại.
Vì vậy, khoảnh khắc Chương Ngọc chấp nhận để Liễu Địch giúp đỡ mình trong việc dạy học ở trường cũng là khoảnh khắc đầy trân quý trong Bến xe, nó đã khiến độc giả nhận thấy cánh cửa dẫn đến tâm hồn của anh đã được hé mở, một điểm nhấn sau bao năm phủ kín bụi bặm và đầy u ám.
Dù con đường tình yêu có nhiều trở ngại, nhưng không thể ngăn cách hai trái tim đã hòa quyện. Với sự thấu hiểu và chăm sóc của nhau, Chương Ngọc và Liễu Địch đã tìm thấy tình yêu thực sự trong lòng.
Có lẽ vì vậy, khoảnh khắc đưa thầy giáo ra bến xe và cùng anh ta đợi xe buýt mỗi ngày trở thành khoảnh khắc đẹp đẽ và đáng nhớ nhất đối với Liễu Địch.
Sau khi đi xa học ở Bắc Đại, Liễu Địch được che chở trong vòng tay của vợ chồng giáo sư Tô và bị thu hút bởi tài năng của chàng trai Hải Thiên dù chưa một lần gặp gỡ. Lúc đó, bến xe chính là hình ảnh sống động trong trí nhớ và nhắc cô về tình cảm thật sự trong lòng.
Mạch truyện của “Bến Xe” không hề vụng về và vội vã. Ngôn từ được trau chuốt kĩ càng, cảm xúc lắng đọng và chân thực, địa điểm gặp gỡ cụ thể nhưng tình cảm trừu tượng và khó nắm bắt. Tất cả đều sống động đến mức mỗi người khi đọc “Bến Xe” có thể tưởng tượng ra một bức tranh riêng.
“Bến Xe” còn là hình ảnh ẩn dụ về một trạm dừng trong cuộc sống. Một cột mốc để con người dừng lại và nhìn rõ hơn những tình cảm, suy nghĩ ẩn sâu bên trong. Để rồi, họ tìm thấy cho bản thân một chuyến xe đúng nhất, một hành trình xứng đáng để trải nghiệm và tin yêu.
Khi tình yêu đủ mạnh để chiến thắng trên đấu trường tàn khốc nhất
Liễu Địch chăm sóc và lo lắng cho Chương Ngọc bằng một tấm lòng chân thành, trái tim cô cũng đau đớn khi biết được những gì anh phải trải qua. Chương Ngọc dành cho Liễu Địch lòng tin tuyệt đối đến mức có thể dùng sinh mạng để cá cược. Dù không nói ra, nhưng anh luôn cố gắng để bảo vệ cô gái nhỏ ấy.
Những điều trân quý mà họ dành cho nhau, dù chưa một lần tỏ bày nhưng đã vượt trên ngưỡng tình yêu. Để rồi Liễu Địch nhận ra, đó là cảm xúc thuần khiết khi hai tâm hồn đã hòa quyện làm một.
Thế nhưng, dù hai tâm hồn không còn khoảng cách nhưng những khác biệt giữa hai cuộc đời vẫn vô tình tạo nên ranh giới, không phải ranh giới giữa hai người mà là ranh giới giữa tình yêu và một cái kết hạnh phúc.
Chương Ngọc là thầy còn Liễu Địch là học trò, anh là người thầy giáo mù dạy hợp đồng còn Liễu Địch thì xinh đẹp và sở hữu tương lai rộng mở. Người trong cuộc không nói nhưng phải đối mặt với rào cản xã hội, người ngoài cuộc không biết nhưng lại nói xấu và chế giễu. Mối quan hệ này không đơn giản.
Học sinh trong trường trước và sau khi Liễu Địch tốt nghiệp đều truyền tai nhau những lời nói không hay, thậm chí còn xuyên tạc và xúc phạm sự thuần khiết của Chương Ngọc và Liễu Địch.
Thế nhưng, dù có trở ngại thì tình yêu của họ vẫn mã