Tâm sự của Sách: Việt Bắc – Tố Hữu

I. Về Tác giả

1. Tiểu sử – Con người

• Tố Hữu (1920 – 2002)
• Sinh ra và lớn lên trong một gia đình Nho học ở Huế, một vùng đất cổ kính và thơ mộng mang nhiều giá trị văn hóa dân gian.
• Từ khi còn trẻ, Tố Hữu đã có nhận thức sớm về cách mạng, tận tụy hoạt động và chiến đấu cho cách mạng. Ông đã trải qua nhiều lần bị giam cầm vì lý tưởng cách mạng.
• Sau đó, Tố Hữu đã nắm giữ nhiều vị trí quan trọng trong cơ quan lãnh đạo của đất nước, đặc biệt là công tác văn hóa nghệ thuật.

2. Đường cách mạng, đường thơ

Những bước đi của Tố Hữu trong thơ hẹn hò chặt chẽ với những giai đoạn cách mạng của ông, cũng như sự phát triển của cách mạng Việt Nam. Điều này rõ ràng được thể hiện qua 7 tập thơ ông sáng tác suốt đời.

• Tập thơ Từ ấy (1937 – 1946): Ghi dấu chặng đường 10 năm đầu của Tố Hữu, đồng thời là 10 năm hoạt động cách mạng, từ nhận thức và thử thách đến trưởng thành của một thanh niên cách mạng. Đây là 10 năm đầy biến động của lịch sử dân tộc.
• Tập thơ Việt Bắc (1946 – 1954): Ghi nhận những hoạt động sôi nổi của Tố Hữu và phản ánh cuộc đấu tranh gian khổ và hùng tráng của cuộc kháng chiến chống Pháp của toàn dân, toàn quân ta. Tập thơ này tập trung vào những tình cảm lớn, với tình yêu đất nước làm trung tâm và mô tả hình ảnh của quần chúng kháng chiến bằng một nghệ thuật giàu tính dân tộc và sự lấy cảm hứng từ thơ ca và truyền thống sử thi.
• Tập thơ Gió lộng (1955 – 1961): Thể hiện niềm tự hào của con người làm chủ đất nước, biểu đạt niềm tin vào tương lai với xu hướng sử thi và cảm hứng lãng mạn sâu sắc. Tập thơ này tiếp tục theo sát cuộc sống của nhà thơ và lịch sử của dân tộc, ca ngợi cuộc sống mới trên miền Bắc với xã hội chủ nghĩa, thể hiện nhớ nhà miền Nam, phẫn nộ với kẻ bán nước và xâm lược, ca ngợi những con người kiên cường và hướng tới một ngày thống nhất.
• Tập thơ Ra trận (1962 – 1971): Là ca ngợi anh hùng miền Nam trong cuộc kháng chiến, là bài hát đi ra chiến trận, là mệnh lệnh tấn công với sức mạnh kiên cường của cuộc kháng chiến chống Mỹ.
• Tập thơ Máu và hoa (1972 – 1977): Ghi lại những chặng đường gian khổ và hy sinh trong cách mạng, khẳng định niềm tin vào sức mạnh của nhân dân, niềm vui và tự hào khi đất nước được giải phóng hoàn toàn. Thơ của Tố Hữu trong thời kỳ chống Mỹ đậm chất chính luận và cảm hứng sử thi.
• Tập thơ Một tiếng đờn (1992) và Ta với ta (1999): Thể hiện những suy nghĩ và trăn trở về cuộc sống, hướng tới những quy luật tổng quát và những giá trị bền vững.

3. Phong cách thơ của Tố Hữu

• Về nội dung: Thơ của Tố Hữu mang tính chất trữ tình chính trị sâu sắc.

• Tâm hồn thơ luôn nhìn nhận cái chung và ý nghĩa lớn, niềm vui lớn của con người cách mạng và của cả dân tộc.

• Thơ của Tố Hữu có tính chất sử thi, xem những sự kiện chính trị quan trọng của đất nước là đối tượng thể hiện và cũng là nguồn cảm hứng cho thơ ca.

• Những ý tưởng lớn của thời đại, những tình cảm lớn của con người và những sự kiện lịch sử quan trọng của dân tộc được phản ánh qua giọng thơ tâm tình, ngọt ngào và tràn đầy tình yêu.

• Về nghệ thuật: Thơ của Tố Hữu có tính dân tộc mạnh mẽ.

• Sử dụng các thể thơ dân tộc như lục bát và thất ngôn.

• Ngôn ngữ thơ gần gũi, sử dụng nhiều từ ngữ và cách diễn đạt dân gian, gần với lời nói hàng ngày của nhân dân.

• Thơ của Tố Hữu khai thác và phát huy tính nhạc của tiếng Việt.

Nguồn ảnh: Tâm sự của Sách