Nhắc đến thi sĩ Hàn Mặc Tử, không thể không nhắc đến tài năng thơ cao của ông trong phong trào thơ mới. Trái với quan niệm từ trước đến nay, rằng ông qua đời vì căn bệnh phong, những tư liệu gần đây đã mở ra một câu chuyện khác về cuộc đời và cái chết của Hàn Mặc Tử. Liệu ông thực sự chết do căn bệnh phong, hay đằng sau đó còn những sự thật khác? Cùng tìm hiểu vấn đề này trong bài viết dưới đây.
Bệnh “phong” hay bệnh “phung”?
Trong cuốn sách “Hàn Mặc Tử” của tác giả Trần Thanh Mại, có một đoạn miêu tả: “Một buổi mai, thi sĩ thấy mấy đầu ngón tay tê dại đi và không thẳng ra được, da mặt sượng sần. Chàng tuyệt giao với bạn hữu và rồi chuẩn bị chấm dứt những ước hẹn ngày xưa và trả tự do cho nàng”. Gia đình Hàn Mặc Tử cho biết, vào đầu năm 1935, họ phát hiện những dấu hiệu của bệnh phong trên cơ thể ông. Tuy nhiên, ông không quan tâm và cho rằng đó chỉ là một chứng phong ngứa không đáng kể.
Vào năm 1936, khi ông được xuất bản tập “Gái quê” và được mời làm chủ bút tờ Phụ nữ tân văn, ông mới bắt đầu quan tâm đến căn bệnh của mình. Tuy nhiên, ông chỉ muốn chữa cho hết một loại bệnh phong ngứa nhẹ để yên tâm làm báo ở Sài Gòn chứ không thể ngờ rằng mình đang mắc phải một căn bệnh nan y.
Hàn Mặc Tử và căn bệnh nan y
Trong những năm 1938-1939, Hàn Mặc Tử trải qua những ngày đau đớn gay gắt. Mặc dù bên ngoài ông giữ sự im lặng, nhưng thơ của ông đã phản ánh sự đau khổ ấy.
Trước khi được chuyển vào trại phong Quy Hòa, em ruột của Hàn Mặc Tử là Nguyễn Bá Tín mô tả tình trạng bệnh tật của anh là: “Da anh đã khô cứng, chỉ còn một số nếp nhăn trên bàn tay. Toàn thân anh đã khô cứng”. Nguyễn Bá Tín cũng có đến thăm bác sĩ Gour Vile và được biết rằng, bệnh phong khó để phân biệt. Y học thời đó còn chưa hiểu rõ về căn bệnh này. Tuy có các triệu chứng tương tự, nhưng lại có nhiều dạng bệnh khác nhau.
Căn bệnh phong và sự lây lan
Trái với quan niệm lây truyền dễ dàng, căn bệnh phong chỉ lây khi tiếp xúc lâu dài với các trạng thái phong nặng, có tổn thương ở da như loét, đặc biệt là đối với trẻ em khi sức đề kháng còn yếu. Bệnh phong nhẹ như phong bất định, phong củ ít có khả năng lây lan nhiều hơn. Tỉ lệ lây truyền giữa vợ chồng chỉ là 2-3%.
Hàn Mặc Tử chết vì bệnh gì?
Người mắc bệnh phong thường khó khăn và sống không quá 10 năm. Tuy nhiên, với Hàn Mặc Tử, ông qua đời quá nhanh, chỉ sau 5 năm mắc bệnh. Ông không chứng tỏ bất kỳ dấu hiệu nào của căn bệnh phong như các bệnh nhân khác. Vì vậy, có nghi ngờ rằng ông có thể chết vì bệnh khác. Có người cho rằng ông chết vì kiết lị. Trái lại, có người cho rằng căn bệnh tâm thần có thể là nguyên nhân khiến ông suy sụp tinh thần và bị suy nhược cơ thể.
Tuy câu chuyện xoay quanh cái chết của Hàn Mặc Tử vẫn còn nhiều phân vân, nhưng không thể phủ nhận rằng ông là một thi sĩ vĩ đại đã để lại dấu ấn sâu sắc trong văn học Việt Nam.
Nguồn: Tâm sự của Sách
