Vượt qua giới hạn của thiên nhiên với tâm hồn thi sĩ
Thơ của Xuân Diệu mang đến vẻ đẹp tuyệt diệu của tình yêu thông qua sự kết hợp độc đáo của âm thanh, mùi hương và các sắc thái của Thơ. Xuân Diệu, nhà thơ đại diện cho phong trào thơ mới, tỏa sáng với cái tính riêng khó có thể tái hiện, một phong cách thơ đặc trưng đồng thời về nội dung và hình thức. “Với những câu thơ kiệt xuất nhưng phong phú ý nghĩa, Xuân Diệu là một nghệ nhân khiến ta ngạc nhiên với sự linh hoạt và sự cống hiến của nghệ thuật”. Đặc biệt, bài thơ “Vội vàng” với câu thơ đầu tiên là một trong những bài thơ của thi sĩ đã thể hiện một cái tôi tình cảm độc đáo, đầy sáng tạo của Xuân Diệu.
Mùa xuân và tình yêu trong bài thơ “Vội vàng”
Bài thơ “Vội vàng” được Xuân Diệu lấy cảm hứng từ vẻ đẹp của mùa xuân, yêu thương và lòng người. Xuân Diệu đã nhạy bén nhận ra vẻ đẹp của thiên nhiên trong mùa xuân, nó khiến trái tim người ta lâng lâng và không thể cưỡng lại được sức hút.
Tôi muốn tắt nắng đi
Cho màu đừng nhạt mất
Tôi muốn buộc gió lại
Cho hương đừng bay đi
Của ong bướm này đây tuần tháng mật
Này đây hoa của đồng nội xanh rì
Này đây lá của cành tơ phơ phất
Của ong bướm này đây khúc tình si.
Ước mơ không giới hạn và sự mãnh liệt của tôi
Bằng cách thể hiện khát vọng tắt nắng và buộc gió, Xuân Diệu thể hiện ước mơ kỳ lạ, đầy thách thức. Tắt nắng và buộc gió là công việc của tạo hóa. Thi sĩ muốn chiếm quyền của tạo hóa. Tắt nắng “cho màu đừng nhạt”, buộc gió “cho hương đừng bay đi”. Trong ước mơ ngộ nghĩnh và thách thức đó, nhà thơ muốn tạo ra sự bất tử cho cái đẹp, để cái đẹp mãi mãi tỏa sáng trong cuộc sống này.
Thực tế, tất cả những điều ngọt ngào trên đời chỉ đến một lần duy nhất, ta không có đủ thời gian để thưởng thức lại những điều ngọt ngào đó. Với Xuân Diệu, không nên vội vàng, không nên chạy đến để ôm trọn những gì đã có, nếu như không thì làm sao có thể thấu hiểu hết vẻ đẹp của cuộc sống. Khúc thơ đơn giản trong bài thơ tạo nên một giọng điệu gấp gáp giống như một hơi thở hối hả của một con người đang tràn đầy cảm xúc. Từ đại từ “tôi” mà Xuân Diệu đặt ở vị trí đầu tiên, chứ không phải là “ta” hay “chúng ta”, cùng với động từ “muốn” – “tôi muốn”, nhà thơ tự tin thể hiện bản thân, không lẩn tránh hay che đậy, với một cái tôi đầy thách thức, đi ngược lại với thơ ca trung đại, ít dám thể hiện cái Tôi của mình. Điều này cũng là một điểm đặc biệt của nhà thơ trong thời đại hiện đại, đồng thời thể hiện sự khao khát mãnh liệt trong cuộc sống. Ông muốn ôm lấy vẻ đẹp của cuộc sống để sống, để yêu mãnh liệt hơn nữa.
Hình ảnh sống động của cuộc sống trong thơ Xuân Diệu
Hình ảnh của cuộc sống xuất hiện trong thơ Xuân Diệu như ánh sáng được chiếu qua lăng kính của tình yêu, tươi sáng và tràn đầy sức sống. Mỗi khi yêu đời, nhà thơ lại càng tiếc nuối trước dòng chảy của thời gian. Khi mọi thứ đang tỏa sáng với sức sống, cũng là lúc nó đứng trên ranh giới của sự tàn phai và lụi tàn. Từ những câu thơ gọn gàng ở khổ đầu, nhà thơ chuyển sang khổ thơ thứ hai với những câu thơ dài, âm điệu chậm như bước chân thư thái của người tham gia dạo chơi trong vườn xuân, muốn tận hưởng những khoảnh khắc tươi đẹp. Thi sĩ chỉ trích cho người đọc những điều tinh túy, tươi đẹp nhất của cuộc sống với một thái độ yêu quý, trân trọng “này đây”. Mạch cảm xúc được chuyển sang một bức tranh tình yêu đầy màu sắc:
Của ong bướm này đây tuần tháng mật
Này đây hoa của đồng nội xanh rì
Này đây lá của cành tơ phơ phất
Của yến anh này đây khúc tình si
Tình yêu và cái nhìn tươi trẻ của Xuân Diệu
“Ong bướm, yến anh” được nhắc đến ở đây, vì chúng gợi lên cảm giác lả lơi, tình tứ và “bướm lả ong lơi” gợi ý về mùa xuân và tình yêu. Khúc nhạc của tình yêu, của các cặp đôi và hơn thế nữa, “của tình si”, gợi lên một cảm giác mê đắm. Bên cạnh đó, từ “của” được tác giả sử dụng kết hợp với “này đây” như một cặp không thể tách rời. Đây chính là cách Xuân Diệu thể hiện cảm xúc trước sự liên kết của thiên nhiên, mọi thứ quấn quýt lấy nhau, là của nhau và không thể tách rời. Tất cả đều mang vẻ đẹp trẻ trung và sức sống trọn vẹn, có đôi có cặp. Những từ ngữ sử dụng đã tạo nên hình ảnh sống động “hoa” nở trên nền “xanh rì” của đồng nội bao la, “lá” của “cành tơ” trẻ trung và sự sống đầy màu sắc. Mọi thứ mang cảm giác trong trẻo, tươi mới và được tôn vinh trong sự kết hợp “tơ phơ phất” ở cuối. Cuộc sống hiện ra trong hình ảnh của một khu vườn thiên nhiên sống động, đầy sắc màu, trong xúc cảm của niềm vui thế gian.
Từ “này đây” xuất hiện ở đầu mỗi câu và được lặp lại bốn lần, không chỉ để liệt kê mà còn để khẳng định, nhấn mạnh và thể hiện mong muốn sở hữu những vẻ đẹp đang tồn tại bên ngoài. Sau mỗi từ “này đây” là một chuỗi hình ảnh tươi sáng hiện ra “hoa của đồng nội xanh rì”, “lá của cành tơ phơ phất”. Đó đều là những hình ảnh đặc trưng của mùa xuân, những điều tinh khiết và tươi đẹp nhất. Tất cả những hình ảnh đó khiến thi sĩ cảm động và muốn sở hữu. Điều này có thể coi là khát khao, là ước muốn mãnh liệt nhất mà Xuân Diệu muốn sở hữu.
Sự sống động và tài hoa trong thơ Xuân Diệu
Bằng cách sử dụng từ ngữ trau chuốt, mượt mà, Xuân Diệu thổi hồn vào từng câu và từng chữ trong đoạn thơ, tạo nên sự sống động và hấp dẫn. Bức tranh của thiên nhiên tươi vui, đầy màu sắc tràn ra qua từng câu thơ. Từ “này đây” thể hiện sự vui mừng, phấn khởi của tác giả khi được chìm đắm trong khung cảnh tuyệt vời như thế này.
Xuân Diệu đã vẽ lên trước mắt người đọc một thế giới sống động, thể hiện “nguồn sống tràn đầy”. Xuân Diệu là một hồn thơ yêu đời và có tài hoa. Thi sĩ đã vẽ trong tâm tưởng người đọc một bức tranh thiên nhiên tuyệt đẹp trong cuộc sống hiện tại.
