Tôi ví đọc cuốn Ben Hur – câu chuyện về đấng Christ tựa thưởng thức một tách trà nóng rẫy, để cảm nhận được sự ngọt ngào sâu lắng của hậu vị, bạn phải kiên nhẫn nhấm nháp từng ngụm nhỏ.
Về tổng thể, Ben Hur – Câu chuyện về đấng Christ chia làm 2 mạch truyện giống như tên gọi.
Tác phẩm mở đầu bằng cuộc gặp gỡ với câu chuyện đậm triết lý nhân sinh của 3 nhà thông thái, những người đi theo tiếng gọi linh thiêng đến chúc phúc cho chúa Hài đồng. Sau tầm 1 trăm trang, mạch truyện hướng về Ben Hur – chàng thanh niên với đầy đủ đức tin và phẩm chất của người Do Thái. Chỉ bằng vài ba câu ngắn ngủi, anh và người bạn cũ Messala đã biết rằng từ đây, tình bạn của họ đã hoàn toàn tan vỡ: Khoảng cách về tầng lớp, địa vị xã hội và quan điểm sống đã ngược về 2 hướng. Gia đình Ben Hur thuộc dõng dõi quý tộc, có địa vị, giàu sang, được nể trọng trong cộng đồng. Chỉ vì một viên gạch vô tình rớt qua khung cửa đúng lúc tỉnh trưởng đi qua, với sự “góp sức” của người bạn Messala – một sĩ quan La Mã, gia đình Ben Hur li tán, tài sản bị người ta tịch thu và chia chác, bản thân chàng bị bắt làm nô lệ trên chiến thuyền, nơi mà thông thường người ta chỉ chịu đựng được tối đa 1 năm. Nhưng… Chúa đã chọn Ben Hur cần phải sống. Chàng trở về, giàu có, có dịp gặp lại Messala trong môt tình huống thật tình cờ…
2 mạch truyện giao nhau không nhiều nhưng những lần gặp gỡ với Đấng Christ ảnh hưởng rất lớn đến suy nghĩ, đến cuộc sống, đến đức tin và tư tưởng của Ben Hur, là phần không thể tách rời để làm lên nhân vật Ben Hur kiêu dũng nhưng đầy tính vị tha với những sự kiện vĩ đại lưu danh thiên cổ.
Có lẽ người đọc dễ dàng hình dung ra ngay rằng, bối cảnh câu chuyện chính là những năm đầu tiên bắt đầu công nguyên, khi mối quan hệ giữa cộng đồng người Do Thái và đế quốc La Mã xung đột căng thẳng. Nỗi oan ức của Ben Hur, nỗi đau đớn cả về tinh thần và thể xác mà Ben Hur và gia đình phải chịu đựng là sự áp bức mang tính chủng tộc. Mối thù mà Ben Hur tìm trả không chỉ là sự trả thù cá nhân mà còn là sự đi tìm công lý cho cả một tầng lớp xã hội, một dân tộc bị mất đi tiếng nói, bị chà đạp, bị tổn thương.
Ngôn ngữ trong Ben Hur mang vẻ cổ kính nhưng không quá hàn lâm, nhiều điển tích được kể mạch lạc, tư tưởng tôn giáo được trình bày rõ ràng và chuẩn mực cùng rất nhiều lời thoại được lấy từ kinh thánh. Ben Hur không chỉ là một câu chuyện mang tính anh hùng ca, Ben Hur còn là một câu chuyện cảm động về tình yêu thương. Ở nơi đó, tình cảm gia đình, sự trung thành đến tuyệt đối của những gia nhân đáng kính, vị ngọt ngào thanh khiết của tình yêu … tất cả đều lấp lánh tôn vinh vẻ đẹp giá trị con người.
Ben Hur là cuốn sách rất hợp với mùa Giáng sinh ấm áp, an lành.
Hồng Khánh
