Nếu bạn đã hoàn thành phần đầu của hướng dẫn học đàn guitar cơ bản, chắc chắn bạn đã tìm được cách cầm đàn guitar phù hợp, hiểu rõ về hệ thống đánh số cơ bản, nhận ra các bộ phận trên cây đàn guitar và đặc biệt là ghi nhớ tên 6 dây đàn.
Trong phần 2 của hướng dẫn học đàn guitar cơ bản, bạn sẽ học cách lên dây đàn guitar đúng cách, kỹ thuật “quạt chả” và cách chơi 4 hợp âm cơ bản để tạo thành bài hát đầu tiên của bạn.
Cách Lên Dây Đàn Guitar Đúng Cao Độ
Chỉnh dây cho đàn guitar là một bước quan trọng, vì dù bạn chơi guitar tới đâu giỏi thì nếu dây không được chỉnh đúng cao độ, âm thanh sẽ không tốt. Trong phần này, bạn sẽ tìm hiểu mọi thứ cần biết về việc lên dây đàn guitar của mình. Bài học sẽ được chia thành 3 phần: lý thuyết chỉnh dây, lên dây với máy lên dây điện tử và lên dây bằng tai.
Lý Thuyết Chỉnh Dây
-
Bảng chữ cái âm nhạc: Bạn đã học tên của các dây mở trên cây đàn guitar, đó là E-A-D-G-B-E. Bạn cũng cần nhớ bảng chữ cái âm nhạc, đơn giản nhưng quan trọng. Bảng này gồm bảy chữ cái đầu tiên trong bảng chữ cái thông thường: A-B-C-D-E-F-G.
-
Kí hiệu giáng (b): Kí hiệu này trông giống chữ ‘b’ viết thường và khi nằm cạnh một nốt nhạc, nghĩa là nốt đó có cao độ thấp hơn ½ cung. Khi chỉnh dây đàn guitar, khi nói dây bị giáng (flat), có nghĩa là cần phải chỉnh cao độ của nốt nhạc lên một chút.
-
Kí hiệu thăng (#): Kí hiệu này khi nằm cạnh một nốt nhạc, sẽ làm cao độ của nốt đó tăng lên ½ cung. Khi nói dây bị thăng (sharp), có nghĩa là cần phải hạ cao độ của nốt nhạc xuống.
Khi sử dụng máy lên dây điện tử, có một số cách để biết nếu một nốt nhạc cao hơn hay thấp hơn bình thường. Một cách là đèn tín hiệu sẽ lệch sang trái nếu nốt bị giáng và cần chỉnh lên một chút. Nếu đèn lệch sang phải, nốt nhạc đang bị cao và cần hạ cao độ xuống. Một số máy lên dây điện tử sử dụng kim hoạt động giống đèn.
Lưu ý quan trọng: Hãy đảm bảo bạn chỉnh đúng chốt dây. Ví dụ, nếu bạn muốn chỉnh dây D (Rê), hãy theo dòng dây D lên đến đầu đàn (headstock) để tìm chính xác chốt cho dây đó. Điều này tránh trường hợp bạn vô tình vặn chốt dây A (La) và cuối cùng làm đứt dây A của cây đàn.
Lưu ý khác: Nếu bạn cảm thấy đang chỉnh dây quá cao hoặc xa quá, hãy dừng lại, vặn dây về vị trí cũ và thử lại. Hãy thử đánh bất kỳ dây nào với máy lên dây để làm quen với việc chỉnh cao độ và làm quen với từng dây.
Lên Dây Với Máy Lên Dây Điện Tử (Electronic Tuner)
Hiện nay có rất nhiều công cụ chỉnh dây khác nhau bạn có thể chọn. Có máy lên dây dạng kẹp (clip-on), máy lên dây cầm tay (handheld), máy lên dây dạng bàn đạp (pedal) và ứng dụng lên dây đàn cho điện thoại thông minh/máy tính bảng. Bạn có thể chọn bất kỳ loại máy lên dây nào, hoặc thậm chí tải xuống nhiều ứng dụng miễn phí trên điện thoại thông minh.
Hãy chắc chắn rằng máy lên dây đã được hiệu chỉnh ở A 440 Hz. Đây là tần số lên dây tiêu chuẩn, nếu không chỉnh dây theo nó, cây đàn guitar của bạn sẽ có âm thanh hơi khác biệt.
Cách lên dây với máy lên dây điện tử:
- Vặn chỉnh mỗi dây đúng tên nốt của nó.
- Khi máy lên dây hiển thị đúng tên nốt nhạc cho dây bạn đang chỉnh, vặn chốt cho dây chính xác hơn. Hãy vặn chốt từ từ cho đến khi kim của máy lên dây chỉ vào chính giữa nốt đó. Có thể nên vặn dây cao hơn một chút để đảm bảo dây đàn ở đúng cao độ lâu dài.
- Khi đã chỉnh xong tất cả các dây, hãy kiểm tra lại một lần nữa bằng đàn acoustic. Việc thay đổi độ căng của một dây có thể ảnh hưởng đến các dây khác trên đàn guitar acoustic.
Lên Dây Bằng Tai
Điều này nghe có vẻ khá đáng sợ, đặc biệt là đối với những người không có nền tảng tốt về âm nhạc, nhưng tôi sẽ cho bạn một phương pháp giúp bạn lên dây cho cây đàn guitar của mình ngay cả khi không có máy lên dây. Chỉ cần 1 dây đàn đúng cao độ, bạn có thể tự chỉnh các dây còn lại với phương pháp lên dây phím thứ 5.
Phương Pháp Lên Dây Phím Thứ 5
-
Dây Mi trầm (Low E): Đặt ngón tay cái vào phím thứ 5 của dây Mi trầm. Để tìm âm thanh chuẩn cho dây này, bạn có thể sử dụng đàn piano, một cây đàn guitar khác hoặc tìm trên mạng.
-
Dây La (A): Đặt ngón tay trỏ vào phím thứ 5 của dây Mi trầm. Dây thứ 5 là dây La, nên nó sẽ có âm thanh tương tự như nốt trên phím thứ 5 của dây Mi trầm.
-
Dây Rê (D): Đặt ngón tay trỏ vào phím thứ 5 của dây La. Với cách này, dây Rê sẽ có âm thanh giống như nốt trên phím thứ 5 của dây La.
-
Dây Sol (G): Tương tự, sử dụng phím thứ 5 của dây Rê.
-
Dây Si (B): Để chỉnh dây Si, sử dụng phím thứ 4 của dây Sol thay vì phím thứ 5, vì đó mới là nốt Si.
-
Dây Mi cao (High E): Với dây này, sử dụng cách cũ, chỉnh dây Mi cao để có âm thanh giống với nốt Mi trên phím thứ 5 của dây Si.
Cuối cùng, hãy kiểm tra lại các dây như khi sử dụng máy lên dây điện tử.
Hướng Dẫn Cách Đánh “Quạt Chả” Đàn Guitar Cơ Bản
Ở phần này, bạn sẽ học cách sử dụng tay thuận của mình để “quạt chả” đàn guitar đúng cách. Điều này sẽ đảm bảo hiệu quả trong việc luyện tập, giảm nguy cơ chấn thương và giúp bạn tiến bộ nhanh hơn với các bài học cơ bản sau này.
Sử Dụng Móng Gảy
Tôi khuyên bạn nên sử dụng móng gảy. Nếu không có móng gảy, bạn có thể sử dụng ngón cái và ngón trỏ để chơi.
Cách Cầm Móng Gảy
Cách cơ bản nhất để cầm móng gảy là đặt nó lên cạnh của ngón trỏ sao cho đầu nhọn của móng gảy hướng vào phía trong lòng bàn tay. Đặt ngón cái lên móng gảy và giữ nó theo cách tự nhiên nhất có thể. Hãy thử các dạng cầm khác nhau và chọn cái bạn cảm thấy thoải mái nhất.
Góc Cầm Móng Gảy
Hầu hết người chơi guitar hướng móng gảy thẳng xuống dưới sàn nhà khi chơi, một số đặt móng gảy song song với các dây đàn và một số hướng móng gảy lên trên. Góc cầm móng bạn chọn không quan trọng, miễn là bạn dùng thời gian thử nghiệm chúng và chọn cái bạn thích nhất.
Học Đánh Đàn Guitar “Quạt Chả” Cơ Bản
Lời Khuyên Cho Bạn
Hãy thư giãn! Nếu bạn trở nên căng thẳng, không những chơi đàn của bạn sẽ không hiệu quả, mà bạn còn có thể bị chấn thương. Nếu bạn cảm thấy bất kỳ áp lực nào từ vai mình khi đang chơi, hãy dừng lại, thư giãn và bắt đầu lại.
Kĩ Thuật Đánh “Quạt Chả” Đàn Guitar Cơ Bản
Một thói quen mà nhiều người mới bắt đầu học đánh đàn guitar hay làm là khóa cổ tay của họ và đánh đàn bằng khuỷu tay, điều này có thể là nguyên nhân cho sức ép ở vai. Khi tôi đánh đàn guitar, phần lớn chuyển động đến từ cổ tay nhưng khuỷu tay cũng cử động.
Kĩ thuật “quạt xuống” (downstrokes): Bắt đầu với kĩ thuật quạt xuống, nếu bạn chưa biết bất kỳ hợp âm nào cũng không sao. Chỉ cần tắt tiếng các dây bằng cách dùng tay trái (nếu bạn chơi đàn bằng tay phải) đặt nhẹ lên các dây ở phía cần đàn. Tập đánh “quạt xuống” qua tất cả 6 dây. Thực hiện động tác này nhiều lần, cho đến khi bạn thấy thoải mái.
Kĩ thuật “quạt lên” (upstrokes): Khi bạn đã thoải mái với “quạt xuống”, đến lúc học “quạt lên”. Đánh “quạt lên” qua các dây từ dưới lên thường được người mới bắt đầu chơi guitar nghĩ rằng phải đánh lên qua tất cả các dây, nhưng thực ra chỉ cần đánh qua 3 hoặc 5 dây là đủ, và như vậy sẽ giúp bạn tạo phong cách chơi đàn guitar riêng của mình.
Kết hợp “quạt lên” và “quạt xuống”: Khi bạn đã thoải mái với cả hai kĩ thuật cơ bản trên, hãy kết hợp chúng với nhau. Thử chơi xen kẽ các cú “quạt lên” và “quạt xuống”. Một lần nữa, nếu bạn chưa biết một hợp âm nào, chỉ cần tắt tiếng của các dây đàn với tay còn lại.
Rất nhiều người mới học chơi guitar gặp khó khăn trong việc giữ móng gảy khi “quạt chả”, và cuối cùng thường mất móng gảy khỏi tay. Hãy thử xem bạn cần giữ pick chặt đến mức nào: đủ chặt để nó không rơi khỏi tay, nhưng cũng không quá chặt để hạn chế việc mỏi tay.
Điều chỉnh móng gảy: Bạn cần liên tục điều chỉnh móng gảy, vì nó sẽ luôn di chuyển một chút khi bạn chơi “quạt chả”.
Những Hợp Âm Guitar Cơ Bản Đầu Tiên Của Bạn
Ở phần này, bạn sẽ học 4 hợp âm đầu tiên của mình: La thứ (A minor), Đô trưởng (C major), Rê trưởng (D major) và Sol trưởng (G major). 4 hợp âm cơ bản này sẽ rất hữu ích cho bạn, vì bạn sẽ sử dụng chúng thường xuyên trong quá trình học đánh đàn guitar của mình.
Trong suốt bài học này, tôi sẽ đưa ra một số lời khuyên về việc bấm phím đàn để các hợp âm nghe “sạch sẽ” và không bị rè. Tôi cũng sẽ cho bạn một số lời khuyên chủ quan hơn, nhưng vẫn có thể áp dụng cho hầu hết mọi người.
Cách Đọc Biểu Đồ Hợp Âm
Trước khi bắt đầu chơi bất kỳ hợp âm nào, bạn cần phải biết cách đọc một biểu đồ hợp âm. Nhìn vào một biểu đồ hợp âm, bạn sẽ thấy 6 đường thẳng dọc tượng trưng cho 6 dây đàn guitar. Đường thẳng ngoài cùng bên trái là dây Mi trầm, và đường ngoài cùng bên phải là dây Mi cao.
Các đường nằm ngang trên biểu đồ tượng trưng cho các phím đàn, và có một đường gạch ngang ở trên cùng để bạn biết phím đàn thứ mấy bạn đang đánh.
Các dấu chấm trên biểu đồ hợp âm cho bạn biết nơi đặt các ngón tay của mình. Nếu dấu chấm có số bên trong, nó cho biết ngón tay sẽ sử dụng khi bạn tạo thế tay cho hợp âm đó.
Ví dụ, với hợp âm La thứ (A minor/Am), bạn có thể thấy trên biểu đồ hợp âm một hình tròn với số ‘1’ trong nó trên phím đầu tiên của dây Si. Điều này có nghĩa là bạn cần dùng ngón trỏ bấm vào phím đàn thứ nhất trên dây Si.
Lưu ý là dấu ‘X’ trên biểu đồ hợp âm ám chỉ rằng bạn sẽ không chơi dây đó khi đánh hợp âm đó. Với hợp âm La thứ, bạn sẽ bỏ qua dây Mi trầm khi đánh đàn.
Một Số Lời Khuyên Về Kỹ Thuật Chơi Hợp Âm
Để bắt đầu, hãy đặt tay bấm hợp âm của bạn trước mặt và giả vờ như bạn đang cầm một quả táo hoặc một quả bóng chày. Đây là tư thế bạn muốn có. Đặt ngón tay cái vào phía sau cần đàn, và đây sẽ là thế tay hoàn hảo để bắt đầu học đánh hợp âm guitar.
Nhiều người chơi guitar xoắn cổ tay quá nhiều ra phía trước hoặc phía sau cần đàn. Nếu cổ tay xoắn quá nhiều ra phía trước, tay bạn sẽ dễ bị đau. Còn nếu xoắn quá
